نقش دگرشکلی‌های زمین‌ساختی در ایجاد عمیق‌ترین سیماهای کارستی ایران در کوه‌های بیستون
کد مقاله : 1098-TSG7
نویسندگان:
مرتضی مظفری *
Tehran University
چکیده مقاله:
کوه‌های بیستون، واقع در شمال شهر کرمانشاه، از سازند آهکی بیستون با ستبرای بیش از 3000 متر تشکیل شده‌است. بر اساس داده‌های موجود، عمیق‌ترین غارهای ایران و همچنین دومین چاه کارستی عمیق کره زمین در این کوهستان واقع گردیده است. درحالی که تمامی عوامل موثر در توسعه کارست از قبیل لیتولوژی مناسب، ضخامت زیاد سنگ آهک، شرایط آب و هوایی و توپوگرافی، در منطقه مورد مطالعه وجود دارد، اما به نظر می رسد که دگرشکلی‌های زمین‌ساختی مهمترین نقش را در ایجاد این سیماهای کارستی عمیق برعهده داشته‌است. بر اساس شواهد موجود آهک بیستون با سن کرتاسه پسین طی دوره ائوسن در حدود 80 کیلومتر جابجایی را تجربه کرده و بر روی تشکیلات دوران دوم زمین شناسی رانده شده‌است. این جابجایی علاوه بر ایجاد اختلاف ارتفاع زیاد، سبب ایجاد شکستگی‌های عمیقی در سنگ آهک شده و زمینه‌ساز شکل‌گیری سیماهای کارستی عمیق گردیده‌است، به گونه ایی که شیب عمومی پدیده‌های کارستی از شیب عمومی گسل‌های تراستی منطقه پیروی می‌کند.
کلیدواژه ها:
کوه بیستون، سازند بیستون ، کارست، غار، دگرشکلی‌های زمین‌ساختی.
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است