تاریخچه تنش دیرین در سازندهای فانروزوئیک گستره آوج-آجان
کد مقاله : 1075-TSG7
نویسندگان:
سیدعرفان بابایی *1، مجید حاجیلو2، مهناز رضائیان3
1دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان
2علوم پایه دانشکده علوم زمین گرایش تکتونیک. دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان
3علوم پایه دانشکده علوم زمین گرایش تکتونیک دانشگاه تحصیلات تکمیلی
چکیده مقاله:
منطقه مورد مطالعه آوج–آجان در شمال‌باختر فلات ایران و در مرز پهنه ساختاری-چینه‌ای ایران‌مرکزی و در لبه شمالی کمربند آتشفشانی ارومیه–دختر قرار گرفته است. براساس روش وارون سازی چندگانه که تنسور تنش را از داده‌های لغزش گسلی ناهمگن آشکار می‌سازد، چهار پارامتر شکل بیضوی تنش و محورهای تنش محاسبه شد. با توجه به پیشینه تکاملی، کلیه رخدادهای مهم زمین‌شناسی هم‌زمان و یا بعد از تشکیل سازندها معرفی شده است. از جمله فرآیندهای ژئودینامیکی که در زمان پالئوزوئیک و مزوزوئیک در فلات ایران رخ داده و آثار آن در ایران‌مرکزی دیده می‌شود باز و بسته شدن اقیانوس‌های پالئوتتیس و نئوتتیس است. با توجه به تحلیل ساختاری صورت گرفته، گسله‌های نرمال مرتبط با کشش شمالی-جنوبی در سازندهای پالئوزوئیک و گسله‌های معکوس در سازندهای مزوزوئیک را می‌توان به باز و بسته شدن اقیانوس‌های پالئو و نئوتتیس نسبت داد. همچنین شواهد چرخش پادساعت‌گرد میدان تنش توسط فرضیه چرخش پادساعت‌گرد صفحه عربستان نسبت به صفحه اوراسیا در دوران سنوزوئیک مشهود است. فازهای تکتونیکی جوان دوران سنوزوئیک بر ویژگی‌های جنبشی گسلش در سازندهای قدیمی تاثیرگذار بوده‌اند و آثار آن قابل مشاهده است. در ائوسن سه رژیم تکتونیکی (فشاری، تراکششی و ترافشاری)، الیگوسن دو رژیم تکتونیکی (فشاری و ترافشاری)، الیگو-میوسن رژیم تکتونیکی ترافشاری، میوسن رژیم تکتونیکی فشاری و در زمان کواترنری رژیم تکتونیکی ترافشاری بر گستره حاکم بوده است. در این پژوهش داده‌های جنبشی ازگسله‌های پی‌سنگی گستره از جمله گسله‌های حسن‌آباد، خرره‌رود، کورچشمه و آبدره که در ردیف ساختارهای مهم ایران‌مرکزی هستند مورد توجه قرار می‌گیرد که سبب جابه‌جایی‌های شاخصی شده‌اند.
کلیدواژه ها:
فانروزوئیک، وارون‌سازی چند‌گانه، تنش دیرین، چرخش پادساعت‌گرد تنش، گسله پی‌سنگی
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است