برش‌نگاری رایانه‌ای مغزه؛ ابزاری توانمند در بررسی ساخت‌های صفحه‌ای و کیفیت مخزنی، سازند کنگان در بخش مرکزی خلیج فارس
کد مقاله : 1066-TSG7 (R1)
نویسندگان:
سینا کاوه آهنگر *1، وحید توکلی1، رضا نوزعیم2
1دانشکده زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2استادیار دانشگاه تهران/ دانشکده زمین شناسی
چکیده مقاله:
ساخت‌های صفحه‌ای اهمیت ویژه‌ای در کیفیت مخازن نفتی و گازی دارند. در این بررسی با استفاده از ابزارهای معمول و ابزاری به‌نام برش‌نگاری رایانه‌ای مغزه (CT Scan)، نقش ساخت‌های صفحه‌ای بر روی کیفیت مخزنی سازند کنگان در یکی از میادین بخش مرکزی خلیج فارس مشخص گردید. در مجموع از 135 متر مغزه، بیش از 5000 برش رایانه‌ای مغزه، 465 آزمایش تخلخل و تراوایی، 482 برش نازک میکروسکوپی، نگارهای معمول و نگار ریزتصویرگر سازند (FMI) استفاده گردید. خصوصیات ساخت‌های صفحه‌ای شامل شکستگی‌ها، استیلولیت‌ها و رگچه‌های انحلالی، لایه‌بندی و لایه‌بندی متقاطع بر روی همه داده‌های ممکن مشخص گردید. چهار بخش با کیفیت مخزنی مناسب در این سازند شناسایی شد که در آن ناچیز بودن ساخت‌های انحلال فشاری و شکستگی‌های بسته و گسترش شکستگی‌های باز و سطوح لایه‌بندی به‌ویژه لایه‌بندی متقاطع تأثیر مثبت داشته‌اند. تصویر استریوگرافیک قطب صفحات نیز نشان داد که همه‌ی آن‏ها به غیر از شکستگی‌ها دارای شیب بسیار کم هستند که در نتیجه، تشکیل آن‌ها ناشی از فشار روباره می‌باشد. همچنین مشخص شد که در بررسی ساخت‌های صفحه‌ای به روش نگارهای ریزتصویرگر، ساخت‌های بزرگ‌مقیاس به‏ طول ده‌ها سانتی‌متر و با ضخامت قابل توجه، شناسایی می‌گردند در صورتی‌که در برش‌نگاری رایانه‌ای مغزه ساخت‌های ریز با طول در حد سانتی‌متر و ضخامت 1/0 سانتی‌متر یا حتی کمتر نیز قابل مشاهده هستند. امتداد صفحه و جهت شیب این ساختار‌ها تنها بر اساس نگار ریزتصویرگر سازند قابل بررسی است اما مقایسه این نتایج با داده‌های پتروفیزیکی مخزن نشان داد که ساخت‌های کوچک‌مقیاس تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر سرشت‌نمایی مخزن دارند.
کلیدواژه ها:
ساخت‌های صفحه‌ای، برش‌نگاری رایانه‌ای مغزه، نگار ریزتصویرگر سازند، مخازن کربناته، سازند کنگان
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است